Cất nhanh bộ đồ nghề và đồng phục lao công sau buổi sáng cần mẫn, cô P. (60 tuổi) vội đi chợ để kịp chuẩn bị cơm trưa cho gia đình mình. Các thành viên trong nhà đều làm việc ngoài trời và ít khi được ăn cùng một bữa, thỉnh thoảng chồng và con trai cô P. mới thu xếp tránh nhận việc vào giờ ăn cơm. Chỉ riêng cô P. rất hiếm khi có thể nghỉ việc vì cô đang làm lao công cho một trường đại học, hợp đồng lao động có ràng buộc về số ngày, giờ làm việc nên khi có những dịp gia đình được ăn chung mâm cơm, cô phải gắng hoàn thành cả việc trên sân trường và tại nhà.
(Ảnh minh hoạ)
Thông thường, cô P. qua trường từ 5h-6h giờ sáng. Công việc ít khi gặp nắng dữ dội nhưng nếu gặp mưa giông, nhất là trong đợt bão lũ thì rất khủng khiếp. Cô P. sợ hãi nhớ lại một đợt bão lớn gần đây: “Mấy chục năm làm nghề ngoài trời, lần đầu tôi thấy có cơn bão quật đổ gần hết cây xanh lớn nhỏ trong khuôn viên trường học. Chị em trong tổ lao công vẫn có mặt dọn dẹp, vì nếu không, sau bão đống cây đổ và rác sẽ chất đống lên, sẽ tiếp tục gián đoạn việc học của các cháu. Hôm đó, tôi cầm cây kéo cắt cành dài 50cm và khá nặng, cộng thêm sức gió khiến vai và sải tay tôi đau như bị bẻ gãy. Rồi cũng sợ chứ, vì sau một đêm gió giật mạnh có thể khiến đám cây đang lung lay rễ, không biết đổ xuống khi nào.” Khi nói về về những năm mưa nhiều, cô cũng chia sẻ một vài khó khăn rất đặc thù của nghề: “Mưa lớn khiến lá rụng nhiều sẽ mất thời gian quét dọn. Nhất là mấy cái cây có lá nhỏ như cây phượng hoặc một số loại cây dễ rụng lá thì hễ hôm nào nghe đài báo mưa, tôi lại lo lắng không hoàn thành kịp công việc. Mà giờ vào học của sinh viên không thay đổi được. Việc của mình là dọn dẹp thì cứ khi nào sạch, tôi mới đi về. Nếu dọn muộn, đông sinh viên kéo đến sẽ hơi khó dọn dẹp.”
Cô P. đã có nhiều năm làm việc các công việc ngoài trời khác nhau trước khi làm công việc hiện tại. Lúc nhận thấy sức khoẻ không được tốt như hồi trẻ, và cũng muốn có công việc ổn định, cô P. quyết định xin ứng tuyển làm lao công cho trường đại học. Công việc này hầu như chỉ chiếm của cô hơn nửa buổi sáng mỗi ngày (nếu cô tranh thủ dọn dẹp từ sáng sớm) nhưng về thu nhập sẽ không nhiều bằng các công việc trước đây. Chồng cô P. mấy năm gần đây cũng phát hiện bệnh xương khớp nguy hiểm. Mỗi đợt đến viện điều trị, hai vợ chồng trông cậy vào thu nhập của các con. Bản thân người con trai đang sống cùng cô P. cũng phải từ bỏ công việc văn phòng lương ổn định, chọn đổi sang làm shipper giao hàng toàn thời gian để lo vấn đề tài chính gia đình.
Đến nay đã qua khoảng 20 năm thâm niên làm lao công, cô P. có vẻ khá hài lòng với công việc hiện tại. Cô bảo sức khoẻ của cô có giới hạn, không dám cố quá sức, chứ nhìn con cái vất vả giúp bố mẹ về già, cô không khỏi xót xa. Nhưng nếu bố mẹ cứ phải vào viện suốt thì con cái chắc chắn cũng không vui. Cô là điển hình của nhóm lao động ngoài trời có hợp đồng lao động và lương ổn định, nhưng điều đó không làm giảm mức độ ảnh hưởng và rủi ro do thời tiết môi trường cực đoan gây ra cho họ.